judaizm

Nowa synagoga w Iłży powstała na dawnej ulicy Międzyrzecze, w miejscu starej, która została częściowo do niej dołączona. Głównym sponsorem była rodzina Sunderlandów. Budowa została ukończona w 1938 lub 39 roku, i budynek oddano do użytku. W czasie wojny niemcy zamienili synagogę na magazyn, po wojnie budynek synagogi pełnił rolę kina. Władze ani specjalnie nie pomagały, ani mu nie szkodziły, poza jednym małym wyjątkiem, kiedy w roku 1977 lub 78 został wyburzony mały budyneczek jesziwy lub chederu przylegający do budynku głównego. Tak było do czasów transformacji. Jednak po 89 kiedy w wielu miejscach kraju zaczęło się zmieniać na lepiej, w Iłży stało się jakby inaczej. W tym tolerancyjnym bardzo mieście, także i w czasach powojennych pojawiać się niestety zaczęła nietolerancja. Jednym z jej najgorszych przejawów była haniebna uchwała rady miejskiej z drugiej połowy lat 90tych dotycząca wyburzenia synagogi. Z tego co opowiadali mieszkańcy miasta, budynek wymurowany z polskiej, a więc bardzo dobrej i solidnej cegły znajdował się w całkiem niezłym stanie. Jednak pod pretekstem złego stanu został wyburzony. Iłża stała się więc być może jedynym niechlubnym miastem w Polsce w którym po 89 roku została zburzona synagoga. Po stuleciach tolerancji obecnych także i po wojnie Iłża stała się -niestety-symbolem ksenofobi i zacofania.